مرکز مشاوره مهر مرکز مشاوره در شهر بابل
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
اختلال استرس پس از سانحه چیست؟
اختلال استرس پس از سانحه واکنش شایعی است که انسان‌ها در مقابل رویدادهای پر استرس یا آسیب‌زا از خودنشان می‌دهند. رویدادهای متفاوتی می‌توانند منجر به اختلال استرس پس از سانحه شوند. مثلا تصادف کردن با ماشین؛ مورد تهاجم قرار گرفتن یا قربانی یک جنایت شدن؛ موردتجاوز جسمی یا جنسی قرار گرفتن؛ جام سالم به در بردن از یک فاجعه مانند سیل یا انفجار؛ یا شاهد مرگ دیگری بودن. افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه سه شکل یا علامت اصلی دارند:
- 1. تجربه مجدد خاطره رویداد آسیب‌زا: این تجربه شامل خاطرات مکرر، کابوس‌های شبانه و فلش بک‌هایی( تجدید شدن خاطره به صورت بسیار شفاف و زنده) است که در فرد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه این احساس را ایجاد می‌کند که گویی آن رویداد را دوباره از اول تجربه می‌کند. وقتی فرد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه چیزی می‌بیند یا می‌شنود که او را به یاد آن حادثه می‌اندازد، خاطرات دردناک وی دوباره زنده می‌شوند.
2.اجتناب کردن: یادآوری آنچه اتفاق افتاده است، ناراحت کننده است، پس افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه سعی می‌کنند درباره آن فکر نکنند. آنها از افراد، اماکن، یا چیزهایی که باعث بازگشت خاطرات می‌شوند، دوری می‌کنند. اغلب نسبت به سایر افراد احساس یا عاطفه‌ای ندارند یا احساس کرختی یا جدایی از دیگران می‌کنند. برخی از این بیماران برای تسکین درد یا ناراحتی خود به الکل یا مواد مخدر پناه می‌برند.
3.علائم تنش جسمانی: این علائم می‌تواند شامل مشکل در به خواب رفتن، احساس همیشگی بی‌قراری یا خشم؛ مشکل در تمرکز و احساس تنش یا گوش به زنگی افراطی باشد.
عادت ایجاد اختلال استرس پس از سانحه چیست؟
زمانی که افراد از یک رویداد آسیب‌زا جان سالم به در می‌برند، خاطرات آن رویدا به طور مداوم با چیزهایی که می بینند، می‌شنوند، می‌بویند یا احساس می‌کنند ارتباط پیدا می‌کند. بهدها تصویرها، صداها، بوها یا سایر موارد مشابه می‌توانند موجی شوند که خاطرات و احساس‌های گذشته از نو احیا شوند. دومین دلیل مرور خاطرات این است که افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه نیاز دارند مفهوم آن اتفاق را برای خودشان تجزیه و تحلیل کنند. رویدادهای آسیب‌زا اغلب موجب می‌شوند که افراد باورهای پیشین خود را زیر سوال ببرند- به عنوان مثال؛ اینکه دنیا اساسا جای امنی است یا اتفاق های بد برای من رخ نخواهد داد خود را مسخره و غیرممکن می‌دانند. آنها درباره ضربه روحی که به آنها وارد شده است ، فکر می‌کنند تا بتوانند آن را درک کنند، ولی فکر کردن به آن رویداد موجب بازگشت خاطرات و احساس‌های ناخوشایند می‌شود؛ درنتیجه سعی خواهند کرد به آنها فکر نکنند. این افراد به جای آرامش یافتن، بین یادآوری خاطرات و تلاش برای فراموش کردن آنها در نوسان هستند.
روند شکل گیری اختلال استرس زا پس از سانحه چگونه است؟
اغلب افراد به فاصله کوتاهی پی از رویداد آسیب‌زا علائم اختلال استرس پس از سانحه را تجربه می‌کنند. تقریبا در نیمی از این افراد علائم خودبه خود ظرف سه ماه بهبود می‌یابند. برای سایر این بیماران ممکن است علائم سال‌ها ادامه پیدا کند. برخی افراد نیز علائم را سال‌ها بعد از آسیب‌زا تجربه می‌کنند.
چگونه درمان شناختی‌رفتاری اختلال استرس پس از سانحه را درمان می‌کند؟
درمان شناختی‌رفتاری کمک می‌کند تاخاطرات ناراحت کننده و هیجان‌های مرتبط با رویداد آسیب‌زاغ در بیماران مبتلا به این اختلال کاهش یابد. این درمان به شما کمک می‌کند تا دریابید چه اتفاقی افتاده است و چگونه می‌توانید دوباره به زندگی برگردید. در ابتدا، درمانگر به شما تمرین‌های ساده خواهد داد تا در کاهش اضطراب شما موثر باشد. سپس به شما کمک خواهد کرد با خاطرات ناراحت کننده خود از طریق بازگویی مجدد رویداد آسیب‌زاف به شیوه‌ای ایمن روبه‌رو شوید. شاید در آغاز این‌گونه احساس کنید که برخی احساسات قدیمی از نو احیا شده‌اند. با اینحال، هرچه بیشتر این کار را انجام دهید،خاطرات بیشتر محو خواهند شد و احساس آرامش بیشتری خواهید داشت. درمانگر همچنین به شما کمک می‌کند درباره اتفاقی که رخ داده و اتفاق‌هایی که ممکن است در آینده رخ دهد، واقع‌بینانه‌تر فکر کنید. پژوهش‌های متعددی نشان می‌دهند درمان شناختی رفتاری به بیماران مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه کمک می‌کند احساس به مراتب بهتری داشته باشند و دو سوم بیماران تحت این درمان در پایان درمان، دیگر ملاک‌های تشخیصی اختلال استرس پس ازسانحه را ندارند. پژوهش‌های انجام شده، افراد مختلفی از جمله سربازن جنگی، قربانیان تهاجم، بازماندگان تصادف اتومبیل و کودکان را که مورد سوء استفاده قرار گرفته‌اند، شامل می‌شود.
درمان چه مدت به طول می‌انجامد؟
زمان لازم برای درمان اختلال استرس پس از سانحه به تعداد و شدت رویدادهای آسیب‌زا تجربه شده ، شدت علائم کنونی و تعداد مشکلات مداخله‌گر در درمان بستگی دارد. برای افرادی که تنها یک رویداد آسیب‌زا را تجربه کردهاند، معمولا 12 الی 20 جلسه کافی است. اغلب این جلسات 45 تا 50 دقیقه طول می‌کشند ولی تعداد معدودی از جلسات درمانی 90 دقیقه‌ای خواهند بود.
آیا دارو می‌تواند مفید باشد؟
دارو درمانی عموما به تنهایی برای درمان اختلال استرس پس از سانحه کافی نیست. یا این حال، اگر با روان‌درمانی ترکیب شود برای برخی از بیماران مفید است. پزشک یا روان‌پزشک شما می‌تواند بهترین دارو را برای شما تجویز کند.
از شما به عنوان یک بیمار چه انتظاری می‌رود؟
اگر در حال حاضر سوءمصرف الکل یا مواد مخدر دارید یا با بحرانی در زندگی خود دست و پنجه نرم می‌کنید، بهتر است درمان را شروع کنید. درمانگر می‌تواند به شما کمک کند تا ابتدا به این مشکلات بپردازید و سپس برای درمان علائم اختلال استرس پس از سانحه اقدام کنید. بعد از اینکه درمان را شروع کردید، مشتاقانه به درمان بپردازید و هر هفته بخشی از وقت خود را به مطالعه در این باره اختصاص دهید.
