مرکز مشاوره مهر مرکز مشاوره در شهر بابل
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
اختلال اضطراب فراگیر چیست؟
افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر نگرانی‌هایی دائمی و آشفته کننده‍‌ای را به صورت روزانه تجربه می‌کنند. آنها همچنین از این علائم جسمی مانند بی‌قراری، تنگی نفس، تپش قلب، تنش عضلانی، تعریق و بی‌خوابی رنج می‌برند. اغلب این بیماران به اختلال‌های اضطرابی دیگری نیز میتلا هستند. برای مثال، بسیاری از افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر دچار اضطراب اجتماعی نیز هستند و نگرانند که دیگران به اضطراب آنها پی‌ببرند. چنانچه اختلال اضطراب فراگیر تحت درمان قرار نگیرد، غالبا منجر به افسردگی می‌شود.
دلایل بروز اختلال اضطراب فراگیر چیست؟
علل مختلفی را می‌توان برای اختلال اضطراب فراگیر برشمرد. حدودا 30 تا 50 درصد علت ابتلا به این اختلال ناشی از عامل ژنتیک است، البته تجربیات دوران کودکی (مانند از دست دادن والدین، جدایی/طلاق والدین، کنترل‌گری بیش از حد والدین و یا تاکید بیش از حد والدین برناامن و خطرناک بودن دنیای پیرامون)، ایترس های اخیر در زندگی، انتظارات غیرواقع بینانه از خود و دیگران، تعارضات ارتباطی، مصرف الکل یا کافئین، مهارت‌های مقابله‌ای ضعیف و سایر عوامل نیز در بروز پدیده اضطراب نقش دارند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد سطح اضطراب در عموم مردم در 50 سال گذشته رو به افزایش بوده است. این موضوع می‌توان ناشی از کاهش روابط اجتماعی، انتظارات غیرواقعی، تمرکز بر اخبار ناخوشایند رسانه‌ها و دیگر عوامل اجتماعی و فرهنگی دانست.
طرز تفکر چگونه بر اختلال اضطراب فراگیر تاثیر می‌گذارد؟
افراد مضطرب در طوفانی از افکار غیرمنطقی گرفتار می‌شوند که اضطراب آنها را افزایش می‌دهد: « دیگران به راحتی متوجه اضطراب من می‌شوند. آنها من را آدم حقیر و ضعیفی می‌بینند. من تنها کسی هستم که این مشکل را دارد. من تحمل ندارم که دیگران مرا تایید نکنند. اگر این اتفاق بیفتد، خیلی وحشتناک می‌شود». بسیاری از افراد میتلا به اختلال اضطراب فراگیر رشته‌ای طولانی از افکار نگران کننده دارند که با « چه می‌شود اگر» شروع می‌شود. برای مثال: « چه می2شود اگر کنترلم را از دست بدهم /دیوانه شوم/آبروی خودم را بریزم؟» آنه همچنین ممکن در مورد نگرانی خودشان نگران باشند؛ برای مثال،« باید سریعا از شر این اضطراب خلاص شوم. این نگرانی‌ها من را از پا در می‌آورند. نگرانی‌ام غیرقابل کنترل است و بالاخره مرا دیوانه می‌کند. نباید هیچ گاه نگران باشم.» افراد مبتلا به نگرانی‌های مزمن، غالبا احساسات و رفتارهای متناقضی در موردنگرانی‌شان دارند. این افراد از یک سو باور دارند که نگرانی‌شان آنها را آماده نگه می‌دارد و از آنان محافظت می‌کند و از سوی دیگر، اعتقاد دارند نگرانی، آنها را بیمار می‌کند و باید فورا آن را متوقف کنند. اغلب افرا نگان تحمل بسیارکمی برای بلاتکلیفی دارند و غالبا بر این باورند که وقتی از چیزی مطمئن نیستند، پیامد ناخوشایندی به همراه دارد. این افراد یدترین حالت ممکن را پیش بینی می‌کنند، به توانایی خود برای مقابله با استرس اطمینان ندارند و در دنیای بلاتکلیف دائما به دنبال یافتن قطعیت هستند. اگر فرد نگرانی هستید شاید زندگی کردن در لحظه و لذت بردن از زندگی برایتان دشوار باشد و یا همیشه به دنیال پاسخ‌هایی هستید که هیچ گاه به آنها دست نیابید.
شخصیت چگونه بر اختلال اضطراب فراگیر تاثیر می‌گذارد؟
افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر در مورد برخی از ویژگی های شخصی خود نگران هستند. شما با توجه به نوع شخصیت‌تان، ممکن است در مورد طرد شدن، اشتباه کردن، موفق نشدن، مریض شدن و یا تنها ماندن نگران باشید. به علاوه، احتمالا از موقعیت‌های اضطراب زا اجتناب می‌کنید یا سعی می‌کنید برای جبران اضطراب خودکنترل بیشتری بر اوضاع داشته باشید، درصدد تایید دیگران نسبت به خود برآیید و یا کامل و بدون نقص باشید. نگرانی‌ها و نحوهمقابله شما با اضطراب می‌توانند آسیب‌پذیری شما را در برابر اضطراب افزایش دهد.
درمان چگونه می‌تواند مفید باشد؟
درمان شناختیرفتاری و درمان دارویی می‌توانند در بهبود علائم اختلال اضطراب فراگیر تاثیرگذار باشند. شما با استفاده از تکنیک‌های آموخته شده در طول جلسات درمانی و تکالیف خانگی، می‌توانید اضطراب خود را کاهش دهید. در زیر برخی از این تکنیک ها را باهم مرور می‌کنیم:
- کاهش برانگیختگی فیزیولوژیکی: اگر از نظر فیزیولوژیکی برانگیخته هستید، برای تجربه اضطراب آمادگی بیشتری دارید. باید میزان استفاده از کافئین(قهوه، چای، نوشیدنی های گازدار) و الکل را بررسی کنید. درمانگر احتمالا به شما تمرینات آرام‌سازی و تنفسی را آموزش می‌دهد که با کمک آنها می‌توانید سطح برانگیختگی فیزیولوژیکی خود را متعادل کنید. مراقبه و یوگا هم می‌توانند برای ارامش بدن و ذهن سیار مفید باشند. ورزش منظم نیز در این زمینه تاثیرگذار است. مصرف دارو نیز می‌تواند به کاهش سطح برانگیختگی فیزیولوژیکی شما کمک کند.
- شناسایی ترس‌ها و رویارویی با آنها: درمانگر در شناسایی موقعیت‌ها و افکار پریشان کننده به شما کمک می‌کند. ممکن است از شما درخواست شود یک سلسله مراتب ترس طراحی کنید و با مواجهه تدریجی و کنترل شده با هریک ار این ترس ها؛ تجربیات قبلب خود را تغییر دهید.
- اصللح سبک تفکر: درمانگر در شناسایی و اصلاح افکار منفی به شما کمک می‌کند. شاید بیش از حد مسائل شخصی را می‌بینید، چیزهای زیادی را پیشگویی می‌کنید که هیچ گاه اتافق نمی‌افتد و یا اتفاقات کوچک را فاجعه جلوه می‌دهید. بسیاری از افراد نگران قواعد مشخصی در مورد زندگی دارند، مانند« اگرکامل نیستم، پس یک شکست خورده‌ام»، « اینکه کسی از من خوشش نیاید، فاجعه است»، « باید کاملا مطمئن باشم» و یا « هیچ وقت نباید اضطراب داشته باشم». می‌توانید تکنیک‌های درمان شناختی را یاد بگیرید و ازاین طریق تفکرتان را برای واقع بینی بیشتر اصلاح کنید و در مورد خودتان عدالت بیشتری داشته باشید.
- یادگیری چگونگی برخورد با نگرانی: همانند بسیاری از افراد نگران،ممکن است شما بر این باور باسشید که نگرانی از شما محافظت می‌کند. می‌توانید تفاوت نگرانی کارساز و دردسرساز را یاد بگیرید، برخی محدودیت‌ها و بلاتکلیفی های معقولانه در زندگی را بپذیرید، در زمان حال زندگی کنید، افکار و هیجان های ناخوشایند خود را مورد قضاوت قرار ندهید و فرمانبردار محض نگرانی‌های خودنباشید. با به کارگیری این روش‌ها یاد می‌گیرید احساس اضطرار را که باعث ایجاد احساس دائمی در شما می‌شود، به تدریج از بین ببرید.
- رشد و توسعه« هوش هیجانی»: شمار زیادی از افراد نگران در برخورد با هیجان هایشانمشکل دارند. آنها غالبا باور دارند که هیجان های ناخوشایند؛ آنها را احاطه کرده‌اند. همچنین این افراد اعتقاددارند که هیجان های منفی دائمی و یا خیلی بی معنا هستن. زندگی به معنی حذف احساسات و هیجان‌ها نیست، بلکه یادگیری چگونگی ایجاد زندگی بامعنا در حضور هیجان‌ها است. از طریق درمان شناختی رفتاری، نحوه برخورد با احساسات خود را یاد می‌گیرید که می‌تواند به غنی‌تر شدن معنای زندگی شما کمک کند.
- بهبود روابط بین فردی: اضطراب شما ممکن است ناشی از مشکلات ارتباطی و تفسیرهای نادرست شما باشد. درمان در شناسایی این موارد مشکل‌زا به شما کمک می‌کند. همچنین ایجاد نحوه تفکر موثر در مورد روابط و تلاش فعالانه برای بهبود اوضاع از نتایج دیگر درمان است. برقرای ارتباط، گوش دادن، جرات ورزی، حل مسئله متقابل و افزایش تجربیات مثبت بخش‌های مهمی از درمان شما هستند.
- افزایش توانایی حل مسئله: بیماران نگران اغلب مشکلاتی را برای خودشان می‌سازند که وجود ندارند، ولی مسائل ساده را حل نمیکنند، زیرا این افراد از موقعیت‌های اضطراب زا اجتناب می‌کنند. درمانگر می‌تواند به شما کمک کند مشکلات خود را به صورت سازنده حل کنید که این خود موجب افزایش اعتماد به نفس شما در برخورد با مشکلات « احتمالی» می‌شود.
آیا درمان دارویی می‌تواند موثر باشد؟
بسته به شدت اختلال اضطراب فراگیر و اینکه آیا افسردگی نیز بخشی از مشکل شما هست یا خیر، پزشک ممکن است داروهای مفیدی را برای شما تجویز کند. استفاده همزمان از دارودرمانی و درمان شناختیرفتاری می‌تواند در کاهش علائم اضطرابی و نگرانی شما بسیار مفید باشد. بنزودیازپین‌ها و داروهای ضدافسردگی در درمان اختلال اضطراب فراگیر موثر شناخته شده‌اند. پزشک شما را درباره نحوه مصرف دارو راهنمایی می‌کند. هیچ گاه نباید خودسرانه استفاده کنید.
درمان تا چه اندازه مفید است؟
تا حدود 10 سال پیش، درمان‌های موجود برای اختلال اضطراب فراگیر از موفقیت کمتری برخوردار بودند، اما اکنون نتایج درمان برای اختلال و سایر اختلال‌های اضطرابی امیدوارکننده است. نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهند که مدل‌های جدید درمان شناختی رفتاری برای نگرانی‌های مزمن بسیار موثر بوده‌اند.
از شما به عنوان بیمار چه انتظاری می‌رود؟
درمان اختلال اضطراب فراگیر نیاز به حضور مستمر در جلسات درمان و همکاری شما برای انجام تکالیف خودیاری دارد. انجام این تکالیف به شما کمک می‌کند به نحو موثرتری با اضطراب خودمقابله کنید. واقعیت این است که یک شبه بهتر نخواهید شد.، شما باید برای غلبه بر اضطراب‌ها و نگرانی‌های تان طبق یک برنامه منظم کار کنید، همچنین اکثر بیماران از دارویی که توسط پزشک تجویز شده باشد، سود می‌برند.
